Σε έναν από τους μικρότερους Εθνικούς Δρυμούς της Ελλάδας, στον Εθνικό Δρυμό Αίνου, μία ομάδα ανθρώπων του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) με τη βοήθεια ερασιτεχνών αστρονόμων από την Κεφαλονιά και την Ελλάδα γενικότερα, ξεναγούν πολίτες και τουρίστες της Κεφαλονιάς στο μαγικό κεφαλλονίτικο νυχτερινό ουρανό, μυώντας τους σε πλανήτες, αστερισμούς και γαλαξίες.
Τι προσφέρει η Κεφαλονιά σε έναν επισκέπτη, πέρα από τις υπέροχες θάλασσες της και την γαστρονομία της;
Η Κεφαλονιά, το μεγαλύτερο σε έκταση νησί των Επτανήσων με το ανεκτίμητο φυσικό περιβάλλον, έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε προορισμό εναλλακτικών μορφών τουρισμού και έχει αποκτήσει συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι παρόμοιων προορισμών της Ελλάδας. Με την ένταξη του Γεωπάρκου Κεφαλονιάς – Ιθάκης στο δίκτυο των Παγκόσμιων Γεωπάρκων UNESCO και με την ανακήρυξη του Εθνικού Δρυμού Αίνου ως Διεθνούς Πάρκου Σκοτεινού Ουρανού, με την ανάπτυξη πεζοπορικών διαδρομών και τη διοργάνωση υπαίθριων δραστηριοτήτων, η Κεφαλονιά αποτελεί ιδανικό προορισμό για επισκέπτες που προτιμούν εναλλακτικές μορφές τουρισμού, όπως ο γεωτουρισμός, ο αστρονομικός τουρισμός, ο οικοτουρισμός κ.ά.
Πως ξεκίνησε η προσπάθεια ανάπτυξης του αστρονομικού τουρισμού στην Κεφαλονιά;
Στον Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. είχε ξεκινήσει προσπάθεια ευαισθητοποίησης του κοινού κατά της φωτορύπανσης, η οποία πιστοποιήθηκε όταν υιοθετήθηκαν από τον οργανισμό, οι αρχές της Διεθνούς Οργάνωσης για την Προστασία του Σκοτεινού Ουρανού (IDA) για εφαρμογή πολιτικών κατά της φωτορύπανσης. Από τότε, με τη βοήθεια της Αστρονομικής Εταιρείας Πάτρας «Ωρίων» και ερασιτεχνών αστρονόμων της Κεφαλονιάς, ξεκίνησε μία προσπάθεια για την ανακήρυξη του Εθνικού Δρυμού Αίνου ως Διεθνούς Πάρκου Σκοτεινού Ουρανού από την IDA, που εδρεύει στις Η.Π.Α. Αυτή η προσπάθεια στέφθηκε με επιτυχία στις 9 Ιουνίου 2023, καθιστώντας τον Αίνο ως το πρώτο Διεθνές Πάρκο Σκοτεινού Ουρανού της Ελλάδας. Ένα «Διεθνές Πάρκο Σκοτεινού Ουρανού» είναι μία περιοχή που διαθέτει εξαιρετική ή/και διακεκριμένη ποιότητα νυχτερινού ουρανού και ένα νυχτερινό περιβάλλον, που προστατεύεται ειδικά για την επιστημονική, φυσική, εκπαιδευτική, πολιτιστική κληρονομιά και την αναψυχή.
Ποια η σημαντικότητα ίδρυσης πάρκων σκοτεινού ουρανού χωρίς τεχνητό φωτισμό την νύχτα;
Στον σημερινό μας κόσμο υπάρχει έντονος νυχτερινός φωτισμός, ο οποίος έχει σοβαρές επιδράσεις εκτός από τους νυχτερινούς βιοτόπους και τα οικοσυστήματα, στο βιολογικό ρολόι και στην υγεία του ανθρώπου. Η νυχτερινή ορατότητα αστερισμών και του γαλαξία μας έχει μειωθεί δραστικά. Είναι γεγονός ότι όλοι οι άνθρωποι που επισκέπτονται εθνικά πάρκα, όπως αυτό του Εθνικού Δρυμού Αίνου, αναζητούν να δουν τον σκοτεινό ουρανό, τους αστερισμούς και τον γαλαξία μας, τα βράδια του καλοκαιριού, όταν οι συνθήκες επιτρέπουν την παρατήρηση του καθαρού σκοτεινού ουρανού. Τον ίδιο σκοτεινό ουρανό, που παρατηρούσαν και οι πρόγονοι του ανθρώπινού είδους χιλιάδες χρόνια πριν.
Δράσεις και προγράμματα που σχεδιάζετε και υλοποιείτε στο Διεθνές Πάρκο Σκοτεινού Ουρανού Εθνικού Δρυμού Αίνου.
Το Διεθνές Πάρκο Σκοτεινού Ουρανού Εθνικού Δρυμού Αίνου υλοποιεί προγράμματα και δράσεις βιωματικής εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης για το ευρύ κοινό, τουρίστες, μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και θεματικούς συλλόγους, που περιλαμβάνουν δράσεις, όπως ουρανογραφία, ηλιοπαρατήρηση και αστροπαρατήρηση, με τους συμμετέχοντες να έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τον νυχτερινό ουρανό ή το μεγαλύτερο αστέρι μας τον ήλιο μέσω τηλεσκοπίου. Θεσμό με μεγάλη απήχηση και επιτυχία αποτελούν πλέον οι θερινές αστροβραδιές στον Εθνικό Δρυμό Αίνου, με αθρόα συμμετοχή επισκεπτών και πολιτών της Κεφαλονιάς με τη συμμετοχή ερασιτεχνών αστρονόμων και αντιπροσώπων από την Αστρονομική Εταιρεία Πατρών «Ωρίων» και το ελληνικό Παράρτημα της IDA. Οι συμμετέχοντες αρχικά ενημερώνονται και λαμβάνουν πληροφορίες για αστρονομικά θέματα. Έπειτα με τη χρήση τηλεσκοπίων και κιαλιών και με την καθοδήγηση του προσωπικού του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. παρατηρούν πλανήτες, νεφελώματα, αστερισμούς, αστρικά σμήνη, τον γαλαξία μας και τη σκοτεινότητα του νυχτεριού ουρανού, δίπλα στα έλατα υπό τους ήχους των νυχτόβιων πουλιών. Η εμπειρία είναι μαγευτική και οι επισκέπτες απολαμβάνουν το να βρίσκονται κάτω από τον νυχτερινό ουρανό και να παρατηρούν ουράνια σώματα.
Εκτός από το Διεθνές Πάρκο Σκοτεινού Ουρανού, τι άλλο συμπληρωματικό μπορεί κανείς να κάνει κάποιος που εστιάζει στον αστροτουρισμό;
Μία επίσκεψη στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Κουτάβου στο Αργοστόλι, που αποτελεί και την έδρα του Διεθνούς Πάρκου Σκοτεινού Ουρανού, αξίζει να κάνουν οι επισκέπτες της Κεφαλονιάς. Το κέντρο διαθέτει σύγχρονο αστρονομικό εξοπλισμό και πλούσιο πληροφοριακό υλικό για αστρονομικά θέματα, τα οποία είναι στη διάθεση των επισκεπτών του καθημερινά. Συγκεκριμένα, οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να μάθουν για το Πάρκο Σκοτεινού Ουρανού και για την πλούσια βιοποικιλότητα, να περιηγηθούν σε έκθεση απολιθωμάτων από την Κεφαλονιά και να παρακολουθήσουν χρήσιμα επιμορφωτικά βίντεο/ντοκιμαντέρ για την προστασία του νυχτερινού ουρανού ως φυσικού πόρου. Επιπλέον, όλες οι πληροφορίες και οι δράσεις, που αφορούν το Διεθνές Πάρκο Σκοτεινού Ουρανού Εθνικού Δρυμού Αίνου βρίσκονται στην πλήρως ενημερωμένη ιστοσελίδα και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης του Διεθνούς Πάρκου.