Μια δράση που «ανοίγει» την πόρτα του παρελθόντος σε σημαντικά οικήματα, «αποκρυπτογραφεί» την πρωτοπορία των σύγχρονων κτιριών και διεκδικεί επάξια μια θέση στο “things to do” σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Μέσα από αρχιτεκτονικές ξεναγήσεις και περιπάτους σε συνοικίες των πόλεων το κοινό έχει την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με την αρχιτεκτονική ιστορία και πραγματικότητα των κτιρίων με στόχο να κατανοήσει τον ρόλο της στις σύγχρονες πόλεις.
Φέτος πραγματοποιήθηκε για 9η χρονιά η δράση «OpenHouse». Πως ξεκίνησε η δράση και τι έχει καταφέρει να επιτύχει μέσα σε αυτά τα χρόνια που υλοποιείται;
Το OPEN HOUSE Athens είναι μέρος ενός παγκόσμιου δικτύου. Η ιδέα για αυτήν τη δράση ξεκίνησε το 1992 από το Λονδίνο. Σήμερα περισσότερες από 50 πόλεις σε ολόκληρο τον κόσμο διοργανώνουν δράσεις Open House για ένα σαββατοκύριακο κάθε χρόνο.
Η “Open House Greece” διοργάνωσε το πρώτο Open House στην Ελλάδα το 2012 και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη. Έκτοτε το ραντεβού με το κοινό ανανεώνεται κάθε φθινόπωρο στη Θεσσαλονίκη και κάθε άνοιξη στην Αθήνα. Οι εναλλαγές μεταξύ OPEN HOUSE Athens (OHA) και OPEN HOUSE Thessaloniki (OHT) ανανεώνουν το ενδιαφέρον και έχουν δημιουργήσει ένα κοινό που παρακολουθεί σταθερά τις δράσεις.
Αυτό που έχουμε επιτυχεί είναι να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον του κοινού, κάτι που μας κάνει ιδιαίτερα χαρούμενους καθώς στο OPEN HOUSE Athens 2019 σημειώθηκαν 37.000 επισκέψεις στους 119 χώρους και κτίρια που συμμετείχαν στο πρόγραμμα. Η απήχηση του ΟΗA πλέον είναι τόσο μεγάλη που έχει καθιερώσει την εκδήλωση σε ετήσιο θεσμό και σε μια από τις πιο δημοφιλείς αρχιτεκτονικές γιορτές της πόλης. Το 2020 η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά, με βίντεο από ξεναγήσεις σε 20 κτίρια, τα οποία έχουν συγκεντρώσει μέχρι στιγμής σχεδόν 50.000 προβολές! Το 2022, μετά από δύο χρόνια διαδικτυακών εκδηλώσεων, το ΟΗΑ επιστρέφει με τις καθιερωμένες δια ζώσης ξεναγήσεις του!
ΔΕΗ – photo credits Aris Vedertsis
Το προϊόν του citybreak είναι ένα προϊόν που έχει τη δυνατότητα να εμπλουτιστεί περαιτέρω, και σίγουρα η αρχιτεκτονική αποτελεί ένα πεδίο με εξαιρετικό ενδιαφέρον για μερίδα επισκεπτών. Ποιο είναι το στοιχείο εκείνο που κάνει την αρχιτεκτονική της Αθήνας, και αντίστοιχα της Θεσσαλονίκης, να δίνει προβάδισμα έναντι άλλων ευρωπαϊκών πόλεων;
Ο αρχιτεκτονικός τουρισμός κατά μια έννοια υπήρχε πάντα στην χωρά μας καθώς ο κόσμος επισκέπτονταν τα μνημεία όπως για παράδειγμα την Ακρόπολη, απλά μέσα από το OPEN HOUSE δίνεται η δυνατότητα στο κοινό να γνωρίσει και άλλες αρχιτεκτονικές περιόδους.
Η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη είναι 2 μεσογειακές πόλεις με μοναδική ιστορία, όπου μέσα στο πέρασμα των αιώνων έχει διαμορφωθεί η αρχιτεκτονική τους ταυτότητα. Αυτό που θα ξεχωρίζαμε πλέον στην Αθήνα είναι ο ταχύτατος πλέον ρυθμός ανάπτυξης της και παραγωγής σύγχρονου ποιοτικού αρχιτεκτονικού έργου, είτε πρόκειται για δημόσια είτε για ιδιωτικά έργα. Πρόκειται για μια πόλη όπου στον επισκέπτη γίνεται αντιληπτό το έντονο παρελθόν καθώς βιώνει το σύγχρονο μέλλον.
Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη που η άλλοτε πολύπολιτισμικοτητα της μαρτυράται στα εκλεκτικιστικά της κτίρια, τα οποία προσελκύουν αμέτρητο τουριστικό ενδιαφέρον. Έχει ένα μοναδικό παραλιακό μέτωπο 40 χλμ οπού σύντομα αναμένεται να αξιοποιηθεί , καθώς και πολλά αρχιτεκτονικά έργα στα σκαριά όπως για παράδειγμα το Μουσείο Ολοκαυτώματος.
Από την εμπειρία σας ποιο είναι το πιο σημαντικό στοιχείο που αποκομίζουν οι συμμετέχοντες στις δράσεις σας;
Η πλειοψηφία των επισκεπτών βγαίνοντας από μια ξενάγηση είναι με ένα χαμόγελο στα χείλη, επομένως η αντίδραση τους αποτελεί μια επιβράβευση για εμάς. Αυτό που μας λένε συνήθως είναι ότι εντυπωσιάζονται με το γεγονός ότι καθημερινά μπορεί να προσπερνούν κτίρια και ότι μέσα από το OPEN HOUSE τους δίνετε η ευκαιρία να τα ‘’ γνωρίσουν’’. Ο κόσμος νιώθει για 48 ώρες τουρίστας στην πόλη του καθώς η πόλη μετατρέπεται σε ένα υπαίθριο μουσείο. Από την άλλη ως τουρίστας που διαμένει στην πόλη τις μέρες του ΟΗ, δίνεται η ευκαιρία να ξεναγηθεί στην αρχιτεκτονική ιστορία της πόλης καθώς όλες οι ξεναγήσεις προσφέρονται και στα αγγλικά.
Το Open House προσφέρει στο κοινό δωρεάν και σπάνια πρόσβαση σε κτίρια και χώρους που το πιθανότερο είναι να μην είχε την δυνατότητα να επισκεφτεί καθώς τα περισσότερα κτίρια ανοίγουν αποκλειστικά με αφορμή την διοργάνωση μας μια φορά τον χρόνο.
Κλιμακοστάσιο σε προσφυγική πολυκατοικία – photo credits Fanis Pavlopoulos
Ποιο είναι το top 3 των κτιρίων που θα προτείνατε να επισκεφθεί ένας φιλοξενούμενος σας και γιατί;
Από το 2012 έχουμε ανοίξει εκατοντάδες κτίρια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, οπότε μας είναι δύσκολο να διακρίνουμε 3, ίσως γιατί αυτό που έχουμε πετύχει μέσα από το Open House είναι ότι αναδεικνύουμε τις διαφορετικές πτυχές κάθε κτιρίου που το κάνουν ξεχωριστό. Κάποια κτίρια είναι ενδιαφέροντα λόγω της βιοκλιματικής τους προσέγγισης και του carbon free αποτυπώματος τους άλλα λόγω των νέων τεχνολογιών και υλικών που ενσωματώνουν στην κατασκευή τους , άλλα γιατί είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την ιστορία της πόλης. Όποιος ενδιαφέρεται να γνωρίσει τον αρχιτεκτονικό πλούτο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης μπορεί να ανατρέξει στις ιστοσελίδες μας www.opehousethessaloniki.gr & www.openhouseathens.gr.
Τέλος, εάν σε δέκα χρόνια κάνετε απολογισμό ποια είναι τα σημεία εκείνα που θα θέλατε να έχετε τελικά κατακτήσει;
Όταν ξεκινήσαμε πριν 10 χρόνια, δεν είχαμε φανταστεί ότι οι εκδηλώσεις μας θα είχαν τόσο μεγάλη απήχηση στον κόσμο. Έχουμε καθιερωθεί ως ένας σημαντικός θεσμός για την πόλη όσον αφορά την προώθηση και προβολή της αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα. Η κινητήριος δύναμη μας και αυτό που μας διαφοροποιεί από άλλες αρχιτεκτονικές και μη εκδηλώσεις, είναι οι εκατοντάδες εθελοντές μας, οι οποίοι υποδέχονται και ξεναγούν τους χιλιάδες επισκέπτες. Χάρη στους εθελοντές, στους χορηγούς και στους φορείς που μας χρηματοδοτούν και μας υποστηρίζουν το OPEN HOUSE πραγματοποιείται δωρεάν. Κάθε χρόνο προσπαθούμε να εμπλουτίζουμε τις δράσεις ώστε να απευθυνόμαστε σε ένα μεγαλύτερο κοινό, διευρύνοντας τα πεδία ενδιαφέροντος μας. Για παράδειγμα, φέτος τον Ιούνιο για πρώτη χρονιά διοργανώνουμε ένα POP UP OPEN HOUSE event στα Χανιά.
Κοιτώντας μπροστά 10 χρόνια… θα θέλαμε να δούμε ανοδική πορεία, απήχηση και ευρηματικότητα!
Ατελιε Οδού Κυκλάδων – photo credits Γαβριήλ Παπαδιώτης
Δείτε περισσότερα για το Open House Athens