Λίγα μόλις χιλιόμετρα από τη Σπάρτη και την Τρίπολη, στις πλαγιές του Λακωνικού Πάρνωνα και σε υψόμετρο 903 μ., απλώνεται ένα μικρό γραφικό χωριό, η Βαμβακού! Το όνομα Βαμβακού (Pampakon) προέρχεται από την μεσαιωνική ελληνική λέξη για το βαμβάκι (βάμβαξ). Ένας τόπος, με μακρά ιστορία και υπέροχο φυσικό περιβάλλον, παίρνει και πάλι ζωή, με την ελπίδα να γίνει παράδειγμα για παρόμοια εγχειρήματα ανάπτυξης και ενίσχυσης της υπαίθρου.
*photo credit Vamvakou Revival
Μια ομάδα νέων με καταγωγή και ισχυρούς δεσμούς με το χωριό θέλησε να του δώσει ζωή, δημιουργώντας, το 2018, τον οργανισμό Vamvakou Revival, ο οποίος υλοποιεί την πρωτοβουλία Αναβίωσης της Βαμβακούς, έχοντας την ηθική και οικονομική υποστήριξη από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Στόχος είναι η πλήρης αναζωογόνηση του τόπου, η δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης και η επιστροφή μόνιμων κατοίκων στην περιοχή, ενώ το όραμα της ομάδας είναι σε μερικά χρόνια η Βαμβακού να σφύζει από ζωή, πλημμυρισμένη από παιδικές φωνές και το κουδούνι του σχολείου να ηχήσει ξανά! Φυσικά, η Βαμβακού δεν είναι το μοναδικό ελληνικό χωριό με προοπτικές αναζωογόνησης, όμως πρόκειται για έναν τόπο με ιδιαίτερη αξία, τόσο για την ομάδα όσο και για το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), καθώς πρόκειται για το χωριό καταγωγής του Ιδρυτή του, Σταύρου Νιάρχου.
Τα πρώτα σημάδια της αναβίωσης είναι πλέον ορατά.
Νέοι κάτοικοι έχουν ήδη επιστρέψει στο χωριό, ενώ παράλληλα η πρώτη φάση υλοποίησης του πλάνου της αναζωογόνησης που βασίζεται στην προσέλκυση επισκεπτών και την ανάδειξη του τόπου ως προορισμού έχει ολοκληρωθεί. Στο χωριό έχει δημιουργηθεί το εστιατόριο-καφέ Βουρέικο, ένας νέος ξενώνας, η Ρούγα της Βαμβακούς, που θα δεχθεί τους πρώτους επισκέπτες μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες, ενώ το σχολείο έχει ανακαινιστεί πλήρως και μετατραπεί σε ένα σύγχρονο και καινοτόμο τεχνολογικό κέντρο, το V.Lab (Vamvakou Technology Lab fully powered by SNF) με πρωτοβουλία και αποκλειστική δωρεά του ΙΣΝ. Το σχολείο λειτουργεί και ως πολυχώρος, φιλοξενώντας πέραν από τεχνολογικά και επιστημονικά προγράμματα για παιδιά και ενηλίκους, πληθώρα άλλων εκπαιδευτικών και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων για μικρούς και μεγάλους, εργαστήρια, παιχνίδια, ανοιχτή δανειστική βιβλιοθήκη και πολιτιστικές εκδηλώσεις. Οι Βαμβακίτικες αυτές εμπειρίες εμπλουτίζονται με οργανωμένες αθλητικές δραστηριότητες στο βουνό του Πάρνωνα (πεζοπορία, ορεινή ποδηλασία και περιήγηση με mini bus ή 4×4), σε ένα δίκτυο πεζοπορικών μονοπατιών 20,5χλμ. και ένα δίκτυο τριών ποδηλατικών διαδρομών. Ο οργανισμός, επίσης, διαθέτει προς ενοικίαση ένα στόλο 20 ηλεκτρικών ποδηλάτων HAIBIKE με υποβοήθηση. Μέχρι σήμερα, χιλιάδες επισκέπτες έχουν περάσει από τη Βαμβακού, όμως, η πανδημία πάγωσε για λίγο τα πράγματα. Σε πείσμα των καιρών, η ομάδα της Vamvakou Revival συνεχίζει να εργάζεται αδιάκοπα και να παραμένει σε επαφή με το κοινό και τους επισκέπτες του χωριού μέσα από διάφορες πρωτότυπες διαδικτυακές δραστηριότητες, καθ΄ όλη τη διάρκεια της πανδημίας.
*photo credit Vamvakou Revival
Σήμερα, πέραν της περαιτέρω ενίσχυσης της επισκεψιμότητας στην περιοχή και καθιέρωσης της Βαμβακούς ως ενός εναλλακτικού προορισμού στην Πελοπόννησο, εργαζόμαστε εντατικά για την υλοποίηση της δεύτερης φάσης του εγχειρήματος της Αναβίωσης, όπου μέσα από συλλογική δράση και συνέργειες, στόχος μας είναι να αναπτυχθούν νέες δραστηριότητες για την ενίσχυση της ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής, που αφορούν στον τουρισμό, τον αγροδιατροφικό τομέα και τη δημιουργία ενός καλαθιού προϊόντων μέσα από την ενίσχυση και οργάνωση των τοπικών παραγωγών, τον πολιτισμό, την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα, με έμφαση στη δημιουργικότητα και την αυθεντικότητα του τόπου.
Η Αναβίωση της Βαμβακούς, ωριμάζει και εξελίσσεται, ενώ παράλληλα διαμορφώνει χώρους δυναμικής ανάπτυξης της εργασίας και πολυδιάστατα προγράμματα φιλοξενίας, έρευνας και καλλιτεχνικής έκφρασης.
Μάλιστα, το 2020, ένα σύνολο μουσικής δωματίου, το Όρος Ensemble, δημιουργήθηκε από μια ομάδα νέων μουσικών στο χωριό, σε καλλιτεχνική επιμέλεια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, κατά τη διάρκεια προγράμματος φιλοξενίας μουσικών που υλοποιήθηκε από τη Vamvakou Revival, με την υποστήριξη του ΙΣΝ. Σύμφωνα με τη νέα τάξη πραγμάτων που διαμόρφωσε η πανδημία, το χωριό καθίσταται ένα ιδανικό περιβάλλον για τηλεργαζόμενους, αλλά και καλλιτέχνες που αναζητούν ένα μέρος, όπου με την κατάλληλη τεχνική υποστήριξη και χρησιμοποιώντας τις υποδομές του V.Lab (συστήματα και εξοπλισμό τηλεδιασκέψεων, εκτυπωτές, σταθερούς υπολογιστές, laptops, tablets και γρήγορο internet, οπτική ίνα 50Mbps σε όλους τους χώρους του) ή τους χώρους του σχολείου, θα εξοικονομούν χρόνο και κόστος στις μετακινήσεις, θα επιδεικνύουν περισσότερη παραγωγικότητα, αποδοτικότητα, ευελιξία και οργάνωση, δεν θα διασπάται η προσοχή τους από τις θορυβώδεις συνθήκες των πόλεων και θα ζυμωθούν με μία αλλιώτικη καθημερινότητα, διευρύνοντας του ορίζοντές τους. Η Βαμβακού μπορεί να καταστεί ένας ανοιχτός δρόμος δημιουργίας και εσωτερικής αναζήτησης μέσα από σύγχρονες πρακτικές, ένα ιδανικό περιβάλλον εργασίας, τέχνης και έμπνευσης. Αισθάνεσαι πιο έντονα τη ροή, την κίνηση και τη δράση, εδώ. Η πέτρα, τα δέντρα, το ηλιοβασίλεμα, τα λουλούδια, οι μέλισσες, τα γεφύρια και οι εκκλησιές είναι γύρω σου. Εσύ απλώς παρατηρείς, αφουγκράζεσαι, περπατάς και απολαμβάνεις.
Η ύπαιθρος είναι ένα παρθένο τοπίο που σου δίνει την ευκαιρία μίας πρωτόγνωρης παραγωγικότητας που σου στερεί η πόλη.
Η ηρεμία, η ήπια καθημερινότητα, οι μηδενικές αποστάσεις, η φύση, η ποιότητα ζωής και εργασίας, οι ευκαιρίες δημιουργίας και η ουσιαστική επικοινωνία με τους ανθρώπους δημιουργούν ένα ιδανικό περιβάλλον να ζήσεις, να εργαστείς, να δημιουργήσεις, να επισκεφτείς, να βιώσεις και να γεμίσεις τις μπαταρίες σου. Το καταπράσινο τοπίο έξω από το παράθυρο, μια μικρή βόλτα στο δάσος και η συνειδητοποίηση ότι ένας τόσο μικρός τόπος σου προσφέρει τόσες μοναδικές εναλλακτικές, θα σε συναρπάσουν! Μια επίσκεψη θα σας πείσει. Και πού ξέρετε μπορεί να θελήσετε να γίνετε ένας από εμάς!
*photo credit Giannis Georganes
Δείτε περισσότερα για το project Vamvakou Revival